Zapewnijmy Polkom i Polakom zdrową i ekologiczną żywność

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej (druki nr 2180 i 2190).

Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska - Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni prezentuję stanowisko względem rządowego projektu ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej, druk nr 2180.

To nie jest dobry projekt. To jest zły projekt ustawy. To projekt, który zamiast usunąć bariery administracyjne i prawne w rolnictwie ekologicznym, te bariery zwiększy i zahamuje rozwój rolnictwa ekologicznego na wiele lat. To projekt, któremu sprzeciwiają się organizacje ekologiczne, a także sami rolnicy ekologiczni, bo wiedzą, że projektowane prawo utrudni im prowadzenie działalności ekologicznej. To w końcu projekt pełen legislacyjnych błędów, chaosu, stworzony w sposób nieprzystępny i mało przejrzysty.

Panie Ministrze! Polskie rolnictwo stoi dziś przed wielkimi wyzwaniami i mierzy się z wieloma kryzysami. Wojna przy naszej granicy, wcześniej pandemia COVID zakłóciły długie, zglobalizowane łańcuchy dostaw nawozów, paszy i żywności. Kryzys klimatyczny sprowadza na rolnictwo na zmianę susze i nawałnice. Pomiędzy 2010 r. a 2020 r. liczba gospodarstw rolnych zmniejszyła się o ok. 130 tys., czyli blisko o 13%, głównie gospodarstw małych i rodzinnych. Odpowiedzią na te wszystkie wyzwania i problemy może być rolnictwo ekologiczne, rolnictwo ekologiczne prowadzone przez gospodarstwa rodzinne, z krótkimi łańcuchami dostaw, gwarantujące bezpieczeństwo żywnościowe Polek i Polaków oraz zdrową żywność.

Rolnictwo ekologiczne potrzebuje dziś swojej konstytucji, potrzebuje dobrego prawa. Niestety, zamiast konstytucji rolnictwa ekologicznego po 2 latach pracy ministerstwo rolnictwa przedstawia bubel prawny, projekt, w którym wszystko zostało postawione na głowie, w którym zamiast zachować to, co dobre, i poprawić to, co złe, to zachowano to, co złe, i zmieniono na gorsze to, co było dobre. To projekt, w którym panuje redakcyjny i legislacyjny chaos i który tak naprawdę wymaga gruntownej poprawy w kilkudziesięciu miejscach. Ten projekt omawialiśmy na dwóch posiedzeniach komisji rolnictwa z licznym udziałem przedstawicieli i przedstawicielek strony społecznej, rolników ekologicznych, instytucji certyfikujących. Te dwa posiedzenia komisji były tak naprawdę momentem, w którym ten projekt zderzył się ze ścianą, nie wytrzymując merytorycznej krytyki strony społecznej.

Wysoka Izbo! Omawiany dziś przez nas rządowy projekt ustawy będzie hamulcem dla dalszego rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce, a być może nawet jego gwoździem do trumny. Albo poprawimy ten projekt, albo go odrzucimy, gdyż przyjęcie go w obecnej formie jest po prostu niemożliwe.

Jako Koalicja Obywatelska składamy osiem poprawek, które pozwolą wyeliminować największe bariery i błędy tego projektu oraz pozwolą na odblokowanie rozwoju rolnictwa ekologicznego.

Pierwsza ważna zmiana to ta szeroko dyskutowana na posiedzeniu komisji, dotycząca wiążących wytycznych, które są niczym innym jak niekonstytucyjnym prawem powielaczowym, które kompletnie zdestabilizuje produkcję ekologiczną w Polsce, a można po prostu skorzystać z możliwości wydania rozporządzenia w tej sprawie zgodnie z konstytucją i powszechną praktyką.

Druga rzecz to usunięcie absurdalnego zapisu o kontrolowaniu rolników ekologicznych jeszcze przez 5 lat od dnia wycofania się przez nich z produkcji ekologicznej. Jest to przepis o wręcz represyjnym charakterze wobec rolników, którzy kiedyś mieli produkcję ekologiczną, oraz zniechęcający tych, którzy chcą taką produkcję zacząć.

Kolejna rzecz to usunięcie konieczności zdawania egzaminu na inspektora rolnictwa ekologicznego. Polska jest jedynym krajem w Unii Europejskiej, gdzie inspektorzy muszą zdawać egzamin ministerialny, przez to bardzo blokuje się rekrutację inspektorów przez jednostki certyfikujące.

Wysoka Izbo! Usuńmy te absurdy z projektu ustawy, inaczej nie spełnimy unijnych założeń strategii ˝Od pola do stołu˝ i zahamujemy rozwój rolnictwa ekologicznego na wiele lat, a wprost doprowadzimy je do upadku. Uchwalmy spokojnie prawo dobre dla rolnictwa ekologicznego i dajmy mu szansę na rozwój. Dajmy szansę polskim rolnikom i rolniczkom, gospodarstwom rodzinnym na uwolnienie ich potencjału. Zapewnijmy Polkom i Polakom bezpieczeństwo żywnościowe, zdrową i ekologiczną żywność. (Dzwonek) To powinien być nasz priorytet. (Oklaski)