Interpelacja w sprawie porozumienia dotyczącego transportu konnego do Morskiego Oka

Szanowna Pani Ministro,

17 maja 2024 r. przedstawiciele wozaków, organizacji prozwierzęcych, weterynarzy, samorządowców, Tatrzańskiego Parku Narodowego (TPN) i Pani Ministra podpisali porozumienie dotyczące transportu konnego do Morskiego Oka. Od tego czasu minął już rok, a większość z punktów zawartych w tym porozumieniu nie zostało spełnionych.

W związku z powyższym, prosimy o odpowiedzi na następujące pytania:

1. zgodnie z porozumieniem miało nastąpić ponowne przeliczenie obciążenia koni, przeprowadzić miał je ekspert/ekspertka wskazana wspólnie przez TPN, organizacje społeczne i fiakrów oraz samorząd. Ekspert zmiał zostać dodatkowo zaopiniowany przez Państwową Radę Ochrony Przyrody". Tymczasem TPN zaproponował eksperta, na którego nie zgodziła się strona społeczna, wskazując, że zaproponowana przez niego metoda jest nieadekwatna, a sam związany jest z uczelnią, która brała udział w badaniach z 2014 roku, przeprowadzonych złymi metodami. Fundacja Viva! wskazała alternatywne rozwiązanie - zespół ekspertów z Warszawy (w tym osobę, która jako biegły sądowy opiniował  w sprawie karnej dotyczącej Morskiego Oka). TPN w ogóle nie rozważył tej kandydatury, natomiast po podpisaniu porozumienia z 28 lutego 2025 roku z fiakrami uznał, że  dla koni na całej trasie i przystąpił do ponownego projektowania wozów, nie obliczając ile konie mogą bezpiecznie ciągnąć na wskazanym odcinku trasy. Czy i w jakim terminie odbędzie się zatem ponowane przeliczenie obciążenia koni na tej trasie i jak ma wyglądać wybór ekspertów i metody przeliczenia? 

2. zgodnie z porozumieniem TPN miał przystąpić do dalszych rozmów w sprawie zaprzestania wydawania nowych licencji dla fiakrów.  Tymczasem wydawanie licencji zawieszono, a następnie przywrócono wydawanie licencji na podstawie porozumienia z 28 lutego 2025 roku z fiakrami. Czy i w jakim terminie odbędą się zapowiadane rozmowy?

3. zgodnie z porozumieniem czujniki badające korelację temperatury i wilgotności zostaną zainstalowane przez TPN na Palenicy i na Włosienicy. TPN miał w ciągu 14 dni od podpisania porozumienia poinformować o szczegółach tego procesu, a Komisja weterynaryjna wyznaczyć miała warunki bezpieczne dla pracy koni na trasie do Morskiego Oka (korelacja między temperaturą i wilgotnością). Po przekroczeniu tzw. czerwonej linii ruch koni miał zostać wstrzymany. TPN  nie wprowadził w życie tych zasad, nie przedstawił zasad kiedy transport będzie zatrzymywany, ani nawet nie zainstalował czujników mierzących temperaturę w korelacji z wilgotnością i nasłonecznieniem. Kiedy ten punkt porozumienia zostanie zrealizowany i dlaczego dotąd nie miało to miejsca? 

3. zgodnie z porozumieniem skład komisji weterynaryjnej miał zostać poszerzony o panią lek. wet. Martę Rykałę. Zgodnie z posiadanymi przez nas informacjami dotąd to nie nastąpiło. W czerwcu ubiegłego roku TPN tłumaczył, że miał zbyt mało czasu by ustalić z panią doktor warunki jej udziału w badaniach 2024. Jesienią miały się odbyć dodatkowe badania, niestety TPN nie wywiązał się ze zobowiązania włączenia jej do komisji. Z tego powodu, na wniosek organizacji pozarządowych, badania te zostały odwołane. TPN ponownie zobowiązał się do włączenia pani lek. wet. Rykały do komisji - nadal jednak to nie nastąpiło. Dlaczego TPN i Ministerstwo łamie podpisane porozumienie? 

4. zgodnie z porozumieniemm komisja weterynaryjna miała wydać rekomendację dot. podkuwania koni przez profesjonalnych podkuwaczy, co ograniczyć miało cierpienie koni. Nadal nie zostało to zrealizowane i fiakrzy od lat podkuwają konie sami i robią to źle, co znajduje odbicie w każdym protokole z badań z ostatnich 10 lat. Czemu ten punkt porozumienia nie został zrealizowany? 

5. zgodnie z porozumieniem TPN miał zorganizować rozmowy w sprawie możliwości rekreacyjnego wykorzystania koni na terenie TPN. Dlaczego do udziału w spotkaniu z przedsiębiorcami i samorządem nie zaproszono strony społecznej? Jaki jest efekt tych rozmów? 

6. zgodnie z porozumieniem komisja weterynaryjna miała zdecydować o ewentualnym rozszerzeniu katalogu badań dla koni. Tymczasem lekarz weterynarz wskazany przez TPN, hipolog TPN i lekarz weterynarz wskazany przez fiakrów chcą ograniczenia zakresu badań. Dlaczego decyzje podejmowane przez komisję stoją w sprzeczności z wcześniejszymi uzgodnieniami?

7. zgodnie z porozumieniem ustalono obniżenie limitu osób na wozie – o dwie osoby dorosłe i dwójkę dzieci od 1 czerwca 2024. Robocze spotkanie po otrzymaniu wyników z punktu 1. posłuży do wypracowania dalszych rekomendacji w tej sprawie". Zgodnie z posiadanymi przez nas informacjami obniżenie liczby osób na wozie nie zmieniło sytuacji koni – wyniki badań koni po obniżeniu masy wozu były gorsze niż dwa i trzy lata wcześniej – ponieważ obniżenie to nie zostało oparte na obliczeniach a kompromisie politycznym z prawicowym samorządem lokalnym. W jaki sposób Ministerstwo odnosi się do tych wyników?

8. kiedy Tatrzański Park Narodowy i Ministerstwo Klimatu i Środowiska wywiąże ze wszystkich ustaleń okrągłego stołu w sprawie przyszłości transportu konnego do Morskiego Oka z 17 maja 2024 roku? 

9. kiedy zostanie zwołane nowe spotkanie okrągłego stołu w składzie z 17 maja 2024 roku celem dalszej pracy nad likwidacją transportu konnego do Morskiego Oka, jak zapowiadało Ministerstwo i sama Pani Ministra w 2024 roku? 

10. kiedy nastąpi włączenie Fundacji Międzynarodowy Ruch na Rzecz Zwierząt – Viva! i Tatrzańskiego Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami do prac nad zmianami na trasie, realizowanymi w ramach porozumienia z 28 lutego 2025 roku z Zakopanego, podpisanymi i wypracowanymi bez udziału strony społecznej? 

11. przypominamy również, że zgodnie z umową koalicyjną, podpisaną przez wszystkie partie tworzące obecny rząd, wprowadzone miały być nowe standardy dotyczące współpracy z organizacjami pozarządowymi: „Strony Koalicji dostrzegają wielki potencjał i zaangażowanie w procesy społeczne organizacji pozarządowych. Organizacje Trzeciego Sektora nie mogą być pomijane i marginalizowane”. Czy tak powinno wyglądać realizowanie umowy koalicyjnej przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska?

Podpisano,
Daria Gosek-Popiołek
Małgorzata Tracz
Joanna Wicha
Dorota Olko
Klaudia Jachira
Katarzyna Maria Piekarska
Łukasz Litewka
Monika Rosa
Anita Kucharska-Dziedzic